Xung đột Nga-Ukraine có bước ngoặt lớn khi các cuộc trưng cầu dân ý về vấn đề gia nhập Nga đã được tổ chức từ ngày 23 đến ngày 27/9/2022 tại 4 vùng lãnh thổ ly khai của Ukraine là Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng (DPR) và Lugansk (LPR), cũng như ở các khu vực Kherson và Zaporozhye.

Theo kết quả xử lý 100% phiếu bầu ở DPR, 99,23% những người đã bỏ phiếu tán thành việc gia nhập Liên bang Nga, ở LPR là 98,42%, ở vùng Kherson là 87,05% và ở Zaporozhye là 93,11%.

Vào ngày 30/9/2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có bài phát biểu tại Điện Kremlin sau kết quả các cuộc trưng cầu dân ý ở 4 khu vực của Ukraine, trước khi ký thỏa thuận với những người đứng đầu khu vực này về việc tiếp nhận DPR, LPR, Kherson và Zaporozhye vào Nga.

Tiếp theo, Tòa án Hiến pháp của Nga đã công nhận các hiệp ước này là tương ứng với Hiến pháp của Liên bang Nga. Rồi lần lượt Duma Quốc gia (Hạ viên) và Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga đã phê chuẩn các hiệp ước về việc sáp nhập Donetsk, Lugansk, Zaporozhye và Kherson vào lãnh thổ Nga.

Những sự kiện này diễn ra trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine vẫn đang diễn ra quyết liệt ở tất cả các khu vực mà Nga đang sáp nhập, trong đó, khu vực chiến sự ác liệt nhất diễn ra ở Donetsk và Kherson.

Ngày 4/10, Bộ Quốc phòng Nga thông báo, trong ngày qua, lực lượng Hàng không - Vũ trụ Nga (VKS) đã sử dụng đòn tiến công chính xác bằng tên lửa để tiêu diệt tới 100 chiến binh Ukraine và lính đánh thuê nước ngoài ở hướng Kupiansk.

Theo đó, đòn tấn công giáng vào khu vực tập trung binh lực của lữ đoàn cơ giới số 14 và 92 thuộc của Ukraine, quân đội Nga đã tiêu diệt tới 100 chiến binh và 16 đơn vị thiết bị quân sự của Ukraine ở hướng Kupyansky trong khu vực các điểm dân cư Dvurechnaya, Petropavlovka và Kupiansk vùng Kharkov.

Ngoài ra, trên các hướng Krivorozhsky và Andreevsk, đòn tấn công của VKS vào các đơn vị thuộc Lữ đoàn cơ giới số 24, lữ đoàn xe tăng số 17 và số 128 của Ukraine trong khu dân cư Belaya Krinitsa, Arkhangelskoye, Lyubimovka và Zolotaya Balka, đã tiêu diệt đến 250 chiến binh Ukraine, phá hủy 9 xe tăng, 12 xe chiến đấu bộ binh, 20 xe thiết giáp khác.

Bộ Quốc phòng Nga cũng thông báo rằng, trong ngày 04/10, các chiến đấu cơ của lực lượng Hàng không-Vũ trụ Nga đã bắn hạ hai máy bay cường kích Su-25 và Su-24 của Không quân Ukraine trong các trận chiến trên không; cùng với 8 UAV của Ukraine ở các khu vực Donetsk, Kharkov và Kherson.

Lực lượng phòng không Nga cũng đã bắn hạ 2 tên lửa đạn đạo “Tochka-U” trong khu dân cư Rovenky của LPR, bắn hạ 9 quả đạn pháo HIMARS và “Vilkha” của Ukraine, khi chúng đang bay trên không ở khu vực Nova Kakhovka và Chernobaevka thuộc vùng Kherson.

Với việc chặn đứng đà tấn công của lực lượng Ukraine ở khu vực Kherson, Quân đội Nga và đồng minh đang tính đến việc tiếp tục tấn công giành lại các khu vực mới mất vào tay lực lượng Kiev, tạo đà tấn công chiếm nốt những vùng lãnh thổ còn lại của vùng Donetsk.

Ngày 4/10, người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Donetsk là ông Denis Pushilin cho biết, lực lượng đồng minh đang lên kế hoạch giải phóng Krasnyi Lyman (tức “Cửa sông Đỏ”). Krasnyi Lyman là một điểm giao cắt đường sắt chính trong vùng quần thể đô thị Kramatorsk, mới lọt vào tay lực lượng Ukraine.

Vào ngày 1/10, Quân đội Nga đã buộc phải rút khỏi các khu định cư của thị trấn chiến lược này, để tránh nguy cơ bị bao vây, sau khi lực lượng Ukraine chiếm được một số thị trấn xung quanh nó.

Krasnyi Lyman là một trong những thành phố đầu tiên bị Quân đội Ukraine chiếm được vào tháng 6/2014. Quân đội Nga, cùng với các lực lượng của DPR và LPR, đã giành lại quyền kiểm soát Krasnyi Lyman vào cuối tháng 5/2022, nhưng chưa đầy 5 tháng sau họ lại để Ukraine tái chiếm lại.

Trước thềm chiến dịch tái chiếm Krasnyi Lyman, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã hoàn thành hơn 2/3 kế hoạch động viên cục bộ, 200.000 trong tổng số 300.000 người cần huy động đã gia nhập lực lượng vũ trang và đang được huấn luyện tại 80 thao trường và trong 6 trung tâm đào tạo, để nhanh chóng tung ra mặt trận.