Trong cuộc khai quật vào năm 2020, các nhà khảo cổ Mexico phát hiện " hang tử thần" của người Maya nằm sâu 8m bên dưới một kim tự tháp quan trọng thuộc di tích thành phố cổ Po’p (Tonia), thời tiền Columbia. Địa điểm khảo cổ này ngày nay là bang Chiapas của Mexico.

Theo các chuyên gia, một lỗ nhỏ bên dưới một phiến đá trong kim tự tháp đã đưa họ tiến vào bên trong "hang tử thần" - vốn là là một hệ thống hầm nhỏ được nối với nhau bằng cầu thang và bậc thang, bao gồm phần chính là một hầm mộ dài 8m.

Khi kiểm tra bên trong "hang tử thần", các nhà khảo cổ tìm thấy 400 quả bóng cao su của người Maya.

Những cổ vật này có màu trắng đục và được cho là được nền văn minh Maya sử dụng trong nghi lễ "trò chơi bóng".

Theo các sử liệu, ghi chép mà các chuyên gia tìm được những quả bóng không chỉ thuần được làm cao su. Chúng còn được trộn lẫn với rễ cây và tro cốt của con người.

Lưu huỳnh từ tro cốt của con người đóng vai trò chất lưu hóa cao su, biến nhựa cây lỏng thành cao su thực sự.

Những quả bóng trộn tro cốt đặc biệt này xuất hiện trong nghi lễ nhằm đưa linh hồn của những người đó vào cuộc sống mới ở thế giới bên kia.

Người được chôn cất cùng với những trái bóng cao su là những người từng trị vì đế chế Maya, được cho có thể bao gồm 3 vị vua và nữ hoàng cai trị nền văn minh này trong khoảng thời gian từ năm 722 - 776.

Những người này được đưa đến hầm mộ 260 ngày sau khi chết. Con số này là chu kỳ trong trồng ngô - loại cây trồng chủ yếu của người Maya thời xưa.

Kể từ lúc gieo hạt cho đến khi thu hoạch cần khoảng 260 ngày. Do đó, nghi lễ được tổ chức vào ngày đặc biệt này có ý nghĩa tôn giáo quan trọng đối với người Maya.