Thời điểm này năm ngoái, 5 sào măng cụt của gia đình ông Dương Văn Cư (tổ 1, ấp Bàu Sen, xã Xà Bang, huyện Châu Đức) đã bắt đầu cho thu hoạch lứa đầu. Năm nay, ảnh hưởng của thời tiết, khiến cho vụ thu hoạch trễ nửa tháng. Măng cụt là loại cây dễ trồng, chi phí đầu tư không quá cao (khoảng 6 triệu đồng/sào/vụ) nhưng phụ thuộc khá nhiều vào thời tiết, đồng thời thị trường tiêu thụ cũng không ổn định. “Giai đoạn cây chuẩn bị ra hoa, gặp mưa trái mùa khiến hoa bị rụng, tỷ lệ đậu trái thấp, năng suất giảm mạnh.

Nếu như năm ngoái, vườn măng cụt nhà tôi thu được khoảng 4 tấn trái thì năm nay sản lượng dự kiến chỉ bằng 1/4”, ông Cư nhẩm tính.

Một số loại trái cây khác như bơ, sầu riêng, chôm chôm… cũng trong tình trạng tương tự. Thời điểm này mọi năm, nhà vườn đã rộn ràng vào vụ thu hoạch, nhưng năm nay thì khác. Tại các địa phương trồng nhiều trái cây như Châu Đức, Xuyên Mộc, một số vườn cây vừa mới kết trái, hoặc chỉ có trái chín bói. Mặt khác, nông dân cũng đang lo lắng về giá bán, vì trái cây trễ vụ nên khó đoán biết thị trường hơn so với mọi năm. Trong khi đó, đây cũng là thời điểm các tỉnh miền Bắc rộ vụ trái cây với nhiều loại như nhãn, vải, mít, mận hậu… nên nguồn cung rất lớn và phong phú. Ngoài ra, vụ trái cây kéo dài vào mùa mưa, độ ẩm cao, nguy cơ nấm bệnh lớn cũng sẽ ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng trái cây.

Trong 7 năm chuyển đổi sang trồng giống bơ Quốc Minh, chưa năm nào vườn bơ của gia đình ông Nguyễn Trung Hậu (ấp Tân Hiệp, xã Long Tân, huyện Đất Đỏ) có năng suất thấp như năm nay. Mùa khô, nắng nóng gay gắt, thời điểm cây trổ hoa không đủ nước nên cây không thể ra hoa hoặc hoa bị héo, rụng và sương muối nhiều vào ban đêm là nguyên nhân khiến cho hoa khó kết trái. 5 sào bơ Quốc Minh của gia đình ông Hậu ước chỉ đạt năng suất khoảng 10 tấn, giảm 5 tấn so với năm ngoái. Theo ông Hậu, bơ đầu mua có giá cao hơn so với chính vụ từ 20-30 ngàn đồng/kg, nếu sản lượng cao, lợi nhuận của nông dân sẽ tăng lên đáng kể. “Với giá 50 ngàn đồng/kg như hiện tại, lợi nhuận từ vườn bơ nhà tôi năm nay giảm 100 triệu đồng so với năm ngoái”, ông Hậu buồn rầu nói.

Trên địa bàn tỉnh có các loại trái cây hè chủ lực như xoài, chôm chôm, sầu riêng, bơ, măng cụt, bưởi.... Theo các nhà vườn, hầu hết sản lượng các loại trái cây vụ này đều bị giảm mạnh do ảnh hưởng của thời tiết, trong đó có những loại trái cây năng suất giảm đến 1/3 so với mọi năm. Bên cạnh đó, dù trái cây đầu vụ khá khan hiếm, nhưng giá bán lại không cao. Một số loại trái cây đang được thương lái thu mua tại vườn như sầu riêng 70 ngàn đồng/kg, giảm 10-20 ngàn đồng/kg; măng cụt giá đầu mùa 60 ngàn đồng/kg, giảm 10 ngàn đồng/kg; thơm Thái 20 ngàn đồng/kg, giảm 5.000 đồng/kg; xoài Cát Chu 25-30 ngàn đồng/kg, giảm 5-10 ngàn đồng/kg…

Theo thống kê của ngành nông nghiệp, toàn tỉnh có gần 12 ngàn ha trồng cây ăn trái các loại, trong đó có gần 10 ngàn ha đang cho thu hoạch. Sản lượng trung bình hàng năm trên 82 ngàn tấn. Những năm gần đây, cây ăn trái đã đem lại lợi nhuận khá cao cho nông dân. Vì vậy, diện tích cây ăn trái trên địa bàn tỉnh cũng tăng nhanh. Cụ thể, năm 2018 diện tích cây ăn trái toàn tỉnh là hơn 8.360ha; năm 2019 tăng lên 10.369ha và đến nay đạt gần 12 ngàn ha.

Trước thực trạng đó, ngành nông nghiệp khuyến cáo nông dân thực hiện kỹ thuật xử lý cho các loại cây ăn trái ra hoa, đậu trái để thu hoạch rải vụ, tránh thu hoạch ồ ạt cùng lúc, dẫn đến tình trạng rớt giá, khó tiêu thụ. Đồng thời, ngành nông nghiệp tỉnh cũng từng bước xây dựng vùng chuyên canh cây ăn trái, khuyến khích nông dân nâng cao chất lượng vườn cây, đăng ký sản xuất theo các tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP để có thể xuất khẩu theo đường chính ngạch và mở rộng sang các thị trường mới như Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu…