Biển Đen dậy sóng

Ngày 16/4, hãng thông tấn RIA đưa tin Nga có kế hoạch hạn chế tạm thời hoạt động của các tàu chiến nước ngoài ở một phần Biển Đen. RIA dẫn thông báo của Bộ Quốc phòng Nga cho hay quyền qua lại của các tàu chiến nước ngoài và "các tàu của nước khác" sẽ bị đình chỉ tại 3 điểm gần bờ biển Crimea từ ngày 24/4-31/10.

Tuy nhiên, theo RIA, những hạn chế này sẽ không ảnh hưởng tới hoạt động hàng hải tại Eo biển Kerch hoặc các điểm ra vào khu vực này. Eo biển Kerch là phần quan trọng của chuỗi thương mại khu vực kết nối Biển Azov với Biển Đen.

Cũng trong ngày 16/4, tờ Spiegel của Đức đưa tin theo những hình ảnh vệ tinh mà báo này có được, Nga đã xây dựng một doanh trại quân sự khổng lồ với hơn 1.000 phương tiện trên bán đảo Crimea.

Spiegel cho biết suốt nhiều tuần qua, Moscow đã điều hàng chục nghìn binh sĩ tới biên giới với Ukraine. Các đoàn tàu chở xe tăng, trọng pháo và phương tiện vận tải cũng đang tiến vào bán đảo Crimea.

Xem Video: Ukraine tố Nga “khóa” Biển Đen, ngăn tàu chiến của Kiev cập cảng 

//

Theo Spiegel, hình ảnh vệ tinh cho thấy quân đội Nga đang dần hình thành một căn cứ tạm ở địa điểm cách thị trấn nằm sát bờ biển Marfivca khoảng 30 km. Hình ảnh khu vực ngày 15/3 vẫn còn là những bãi đất trống, song đến hôm 2/4 đã có rất nhiều phương tiện và cấu trúc được dựng lên trong khu vực này.

Thậm chí, đến ngày 13/4, ngoài các cơ sở để ở, hình ảnh vệ tinh còn cho thấy có hơn 1.000 xe quân sự xếp thành hàng trong các khu vực có rào chắn. Ngoài doanh trại chính, một trại nhỏ hơn cũng đã được tiếp tục dựng lên ở phía Tây.

Tờ báo Đức cho biết, quân đội Nga hồi tuần trước cũng đã xây dựng một căn cứ d‌ã chi‌ến mới ở khu vực gần thành phố Voronezh, phía Tây Nam nước Nga. Spiegel khẳng định phóng viên của họ đã có mặt ở đó và quan sát được hoạt động thi công. Các phương tiện bọc thép và xe tải chủ yếu mang số hiệu 76 và 87 chạy trên đường và chúng đều đến từ Quân khu Trung tâm của Nga, cách thành phố Voronezh hàng trăm km.

Ngày 14/4, Hạm đội Biển Đen của Nga thông báo tiến hành tập trận bắn đạn thật

Spiegel dẫn lời giới phân tích gọi đây là đợt tập trung quân lớn nhất của Nga gần biên giới Ukraine kể từ giai đoạn 2014-2015, đánh giá hoạt động chuyển quân này là hành động phô trương lực lượng của Moscow.

Trước khi Nga công khai kế hoạch, Bộ Ngoại giao Ukraine ngày 15/4 cho biết Nga sẽ đóng cửa một phần Biển Đen gần eo biển Kerch đối với các tàu chiến nước ngoài tham gia vào các cuộc tập trận dự kiến diễn ra từ tuần tới cho đến tháng 10. Phía Ukraine cho rằng hành động của Nga là bất hợp pháp. Cùng ngày, hải quân Ukraine cáo buộc các tàu thuộc cơ quan an ninh FSB của Nga cố gắng cản trở các tàu hải quân của Ukraine ở Biển Azov hôm 15/4.

Ukraine hợp lực phương Tây

Trên thực tế, Ukraine cũng không phải “vừa” bởi Cơ quan an ninh quốc gia SBU của Ukraine ngày 14/4 thông báo đang tiến hành cuộc tập trận quy mô lớn "chống khủ‌ng b‌ố" ở khu vực Kherson gần Crimea. Thông báo nhấn mạnh: "Các mục tiêu quan trọng chiến lược của cơ sở hạ tầng chủ lực tại khu vực Kherson đang được kiểm soát chặt chẽ... Đó là các khu vực cảng biển, cơ sở cung cấp điện, sân bay, cầu và các nhà máy sản xuất khí đốt".

Còn quân đội Ukraine ngày 14/4 cho biết, các lực lượng vũ trang nước này ngày 14/4 đã diễn tập tình huống đẩy lùi một cuộc tấn công của xe tăng và bộ binh xâm nhập khu vực phòng thủ của mình gần biên giới Crimea. Quân đội Ukraine đã cho đăng tải đoạn video, trên nền nhạc rock, cho thấy xe tăng của nước này triển khai theo đội hình cùng các binh sĩ nạp đạn và khai hỏa cho pháo.

Không chỉ có những hành động trên thực địa, Ukraine cùng các nước phương Tây cũng tăng cường những thông tin mang tính cáo buộc nhằm vào Nga. Ngày 14/4, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Andrii Taran nhận định, Nga đang chuẩn bị biến Crimea thành nơi tích trữ vũ khí hạt nhân, đồng thời cảnh báo rằng Moscow có thể tấn công Ukraine để đảm bảo nguồn cung cấp nước cho bán đảo này.

Phát biểu trước tiểu ban quốc phòng thuộc Nghị viện châu Âu tại Brussels, Bộ trưởng Taran còn nêu rõ, ông không loại trừ khả năng lực lượng Nga ở Crimea có thể "thực hiện các hành động khiêu khích quân sự lớn" trong năm 2021, song không cung cấp ngay bằng chứng cho giả thuyết này.

Tàu hải quân Ukraine

Còn Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 16/4 đã yêu cầu Nga chấm dứt điều được mô tả là “hành vi quấy nhiễu” tàu thuyền tại một phần của Biển Đen, đặc biệt là Eo biển Kerch, đồng thời nhắc lại sự ủng hộ của Washington dành cho Kiev.

Phát biểu trước các phóng viên trong một buổi họp báo, người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby cáo buộc Nga có “lịch sử” thực hiện những hành động nhằm vào các tàu thuyền của Ukraine và cản trở hoạt động hàng hải quốc tế trên Biển Đen, đặc biệt là ở gần Eo biển Kerch.

Trong khi đó, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ngày 16/4 cho rằng các kế hoạch được đưa tin của Nga về việc phong tỏa một phần Biển Đen là “phi lý”, đồng thời yêu cầu Moscow “đảm bảo quyền tiếp cận với hệ thống cảng của Ukraine ở Biển Azov và cho phép tự do hàng hải”. Theo tuyên bố của người phát ngôn Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg, hành động quân sự hóa hiện nay của Nga ở “Crimea, Biển Đen và Biển Azov là những mối đe dọa tiếp theo...làm xói mòn sự ổn định của khu vực”.

Nga tự tin vào sức mạnh

Tuy nhiên, nhìn từ góc độ của Nga, NATO cũng “hung hăng” không kém trong nhiều năm qua, đặc biệt ở khu vực Biển Đen và bán đảo Crimea.

Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg hồi tháng 2 thẳng thừng tuyên bố rằng khối này “đã tăng cường đáng kể sự hiện diện trên biên giới phía Đông, bao gồm cả khu vực Baltic và Biển Đen”, đồng thời ám chỉ về sự cần thiết phải tăng chi tiêu cho “các hoạt động phòng thủ và răn đe”.

Trong năm 2021, Nga cùng NATO đã lên kế hoạch tiến hành nhiều cuộc tập trận chung, riêng tại khu vực sẽ có 8 cuộc tập trận đa quốc gia với sự tham gia của 11.000 quân nhân nước ngoài đến từ Mỹ, Anh, Ba Lan, Romania... Ukraine đã thông qua luật cho phép triển khai binh lính nước ngoài trên lãnh thổ của mình.

Mỹ cùng các đồng minh NATO chủ động làm nóng Biển Đen?

Trang Sputnik cáo buộc NATO, đặc biệt là Mỹ, đã tăng cường hoạt động ở Biển Đen trong một thời gian dài. Các tàu chiến, máy bay trinh sát và máy bay do thám không người lái của Mỹ thường xuyên tiếp cận biên giới Nga. Điều này được thực hiện với lý do “đảm bảo an ninh và tăng cường sự hiện diện để phòng thủ”, mặc dù Nga nhiều lần tuyên bố không có kế hoạch tấn công bất kỳ nước nào.

Người Nga tin rằng các thành viên NATO tận dụng mọi cơ hội để đưa tàu chiến đến Biển Đen. Các tàu khu trục của Hải quân Mỹ được trang bị tên lửa hành trình Tomahawk và các bộ phận của hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis thường xuyên hiện diện trong khu vực.

Bộ Tổng tham mưu Nga cũng ghi nhận sự gia tăng số chuyến bay của các máy bay chiến lược Mỹ gần biên giới Nga. Lực lượng không quân Nga đã nhiều lần phát hiện nhiều máy bay chiến lược B-52 và điều máy bay tiêm kích ngăn chặn. Nga cáo buộc Mỹ không ngần ngại thực hiện các kịch bản tập trận tấn công vào các cơ sở trên bán đảo Crimea.

Hồi tháng 9/2020, Ukraine đã lần đầu tiên cho phép máy bay ném bom chiến lược Mỹ bay vào không phận của mình. Ba máy bay chiến lược của Mỹ đã tiến hành cuộc tập trận tương tác với các máy bay chiến đấu của Ukraine. Ba chiếc B-52 đã bay đến Ukraine từ Ba Lan.

Khi đó, Tư lệnh Lực lượng Không quân Vũ trụ Liên bang Nga, Thượng Tướng Sergei Surovikin lưu ý đến hoạt động tích cực chưa từng có của không quân NATO trên Biển Đen. Ông cho biết số lượng các chuyến bay do thám trong khu vực đã tăng 40% và gần bán đảo Crimea là 60%. Đôi khi có tới 5 chiếc máy bay NATO cùng lúc bay chỉ cách biên giới Nga 15 km.

Một khinh hạm tên lửa thuộc Hạm đội Biển Đen của Nga

Trước những động thái của Ukraine và phương Tây, người Nga khẳng định bán đảo Crimea là một trong những khu vực được bảo vệ nghiêm ngặt nhất của đất nước. Theo Sputnik, mọi nỗ lực xâm nhập bất hợp pháp trên không hoặc từ phía biển đều bị ngăn chặn dứt khoát.

Nhiệm vụ bảo vệ bán đảo trên không được giao cho Sư đoàn Phòng không số 31 được trang bị các hệ thống tên lửa phòng không S-300 và S-400. Để đánh chặn, Nga có các máy bay tiêm kích Su-27 và Su-30, máy bay ném bom Su-24 và máy bay cường kích Su-25 đang làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu tại các sân bay Dzhankoy, Belbek và Gvardeyskoye.

Về hải quân, Hạm đội Biển Đen của Nga liên tục được tăng cường sức mạnh trong những năm qua với các tàu ngầm, tàu mặt nước và tàu hậu cần hiện đại mới. Các đơn vị Lực lượng tuần duyên của Quân đoàn 22 thuộc Hạm đội Biển Đen chịu trách nhiệm bảo vệ bờ biển. vũ khí chính của hạm đội là các tổ hợp Bal và Bastion với tên lửa hành trình có khả năng tiêu diệt các mục tiêu trên mặt nước từ khoảng cách lên đến 500 km.

Lữ đoàn Phòng thủ bờ biển số 126 hoạt động trên bộ được trang bị xe tăng chiến đấu chủ lực T-72B3. Ngoài ra còn có Trung đoàn pháo binh số 8 được trang bị pháo Msta-S 152 mm, hệ thống tên lửa phóng loạt Tornado-G và hệ thống tên lửa chống tăng Khrizantema.